O Powiecie

Liczba odwiedzających: 4332

HerbPodstawowe informacje

Powiat grodziski leży w granicach województwa mazowieckiego. Usytuowany jest około 30 km na południowy zachód od Warszawy. Obejmuje obszar 367,01 km2. Sąsiaduje z powiatami: sochaczewskim, żyrardowskim, grójeckim, piaseczyńskim, warszawskim zachodnim oraz pruszkowskim. Bliskie usytuowanie względem stolicy czyni powiat grodziski atrakcyjnym dla różnych grup społecznych: przedsiębiorców, uczniów i studentów, a także dojeżdżających do pracy. Jednocześnie jest terenem spokojnym, odpowiednim dla wszystkich, którzy chcą odpocząć od wielkomiejskiego zgiełku, co znajduje odzwierciedlenie w stale rosnącej liczbie mieszkańców.

W skład Powiatu Grodziskiego wchodzi 6 gmin: Baranów, Grodzisk Mazowiecki, Jaktorów, Milanówek, Podkowa Leśna oraz Żabia Wola. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na koniec czerwca 2021 roku Powiat Grodziski liczył 98 120 mieszkańców. Należy do grupy średnich powiatów, które przeważają w całym województwie mazowieckim.

 

Herb i flaga

Herb Powiatu GrodziskiegoHerb Powiatu Grodziskiego przedstawia na czerwonej tarczy w prawej połowie głowę orła skierowaną w lewo srebrną ze złotym dziobem, w lewej połowie dwa żeleźce srebrne w słup osadami ku sobie.

W herbie znajdują się obok siebie symbol województwa – orzeł mazowiecki – oraz herb Bogoria rodu Mokronoskich, znajdujący się w herbie Grodziska Mazowieckiego.

Herb został uchwalony przez Radę Powiatu Grodziskiego na sesji w dniu 25 stycznia 2001 r.

 

Flaga Powiatu GrodziskiegoFlaga Powiatu Grodziskiego to prostokątny płat tkaniny w kolorze żółtym o proporcjach 5:8. W środku prostokątne pole w kolorze czerwonym o proporcjach 5:4 styczne obustronnie do dłuższej krawędzi płata. Na nim jak na tarczy herbowej godło z herbu Powiatu Grodziskiego wspólnie głowa orła mazowieckiego i Bogoria.

Flaga została przyjęta przez Radę Powiatu Grodziskiego na sesji w dniu 25 czerwca 2009 roku: treść uchwały.

 

Rys historyczny – kalendarium

  • Historia terenu obecnego Powiatu Grodziskiego sięga czasów prehistorycznych. Na terenie obecnego Izdebna Kościelnego znaleziono ponad 400 obiektów archeologicznych pochodzących z kultury łużyckiej i przeworskiej. Odkryto również grób skrzynkowy w okolicach wsi Gole (gmina Baranów) oraz znaleziska z okresu rzymskiego (gmina Baranów, gmina Żabia Wola). Na obszarze dzisiejszego Powiatu Grodziskiego od IV w. p.n.e. do II w. n.e. prowadzono wykop rud żelaza na dużą skalę. W Jaktorowie odkryto cmentarzysko kurhanowe datowane na III–IV w n.e.
  • XI–XII w.: w Chlebni istniało grodzisko, z jednej z otaczających je osad podgrodowych rozwinęła się wieś, a następnie miasto Grodzisk.
  • XIV w.: pierwsze wzmianki o wsiach Skuły, Grodzisk oraz Kaski.
  • XV w.: powstały wsie: Żelechów przy Ojrzanowie i Wesoła Wola przy Kaleni, której nazwę zmieniono na Żabia Wola.
  • XVI w.: Grodzisk otrzymał z rąk króla Zygmunta I Starego prawa miejskie (22 lipca 1522 r.).
  • XVII w.: powstała wieś „Baranowo z Olędrami”.
  • XVII i XVIII w.: Grodzisk Mazowiecki niszczony przez wojny (najazd szwedzki), głód i epidemie (epidemia cholery). Pod koniec XVIII w. w Grodzisku powstała gmina żydowska. Żydzi otrzymali od rodziny Mokronoskich grunt, na którym wybudowali bożnicę, łaźnię, szkołę i cmentarz.
  • XIX w.: 14 czerwca 1845 r. otwarto pierwszy odcinek Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej z Warszawy do Grodziska Mazowieckiego. 1881 r. – uruchomienie pierwszej w Grodzisku fabryki. 1884 r. – dr Michał Bojasiński otworzył w Jordanowicach (obecnie w granicach Grodziska) Zakład Wodoleczniczy.
  • 1899 r. – podział majątku Milanówek na działki i rozpoczęcie pozyskiwania osadników z inicjatywy właściela majątku, Michała Lasockiego.
  • Od połowy XIX do początku XX wieku w majątkach ziemskich na terenach obecnej gminy Żabia Wola powstawały zespoły dworskie oraz pałace: dwory w Żabiej Woli, Petrykozach, Grzegorzewicach, Osowcu, zespół dworski w Siestrzeni, dwór i park w Ojcówku; pałac w Ojrzanowie, kompleks pałacowo-parkowy w Grzmiącej.
  • XX w.: wójt Kask Jan Puchała przeniósł siedzibę Urzędu Gminnego z Kask do Baranowa.
  • 1919 r. – Milanówek uzyskał status gminy. W 1924 r. z inicjatywy Stanisławy i Henryka Witaczków w Milanówku powstała Centralna Doświadczalna Stacja Jedwabnicza. Nastąpił dynamiczny rozwój miasta. 
  • 1922 r. – powstała spółka akcyjna „Elektryczne Koleje Dojazdowe”, 1925 r. – spółka „Miasto–Ogród Podkowa Leśna”. Spółka kupiła od Stanisława Lilpopa majątek pod nazwą hipoteczną „Podkowa Leśna”. W roku 1925 znany warszawski architekt i urbanista Antoni Jawornicki wykonał projekt planu miasta. W 1927 r. nastąpiło uroczyste otwarcie pierwszego odcinka „Elektrycznych Kolei Dojazdowych” – z Warszawy do Grodziska.
  • Lata II wojny światowej: na terenie gminy Baranów działali żołnierze AK Grupy „Kampinos”.
  • 1 grudnia 1940 r. – wysiedlenie grodziskich Żydów do getta znajdującego się w rejonie ulic Joselewicza, 11 Listopada, Piłsudskiego, Legionów i Limanowskiego. Jego likwidacja nastąpiła w dniach 12–20 lutego 1941 r. Grodziscy Żydzi byli wywożeni do getta w Warszawie, z którego przewieziono ich do obozu zagłady w Treblince.
  • 29 września 1944 r. – największa bitwa partyzancka na Mazowszu w okolicach Bud Zosinych (gmina Jaktorów).
  • Po upadku powstania warszawskiego w 1944 r. mieszkańcy Milanówka i Podkowy Leśnej udzielali pomocy i schronienia powstańcom i warszawianom. Wiele osób schronienie znalazło w Stawisku – majątku Iwaszkiewiczów położonym w Podkowie. W Milanówku działały agendy Delegatury Rządu, odbywały się ważne narady, bywał gen. L. Okulicki. Do stycznia 1945 r. Milanówek był siedzibą sztabu i dowództwa Obszaru Warszawskiego AK. Od 9 września 1944 r. do 17 października 1945 r. na miejscowej plebani przechowywana była urna z sercem Fryderyka Chopina.
  • Okres PRL: w Milanówku upaństwowiono Centralną Doświadczalną Stację Jedwabniczą i zmieniono nazwę na Zakłady Jedwabiu Naturalnego „Milanówek”. Powstały fabryki: „MIFAM” (produkująca narzędzia stomatologiczne i chirurgiczne) oraz Milanowska Fabryka Cukierków. W 1951 r. Milanówek otrzymał prawa miejskie.
  • Podkowa Leśna uzyskała prawa miejskie 1 stycznia 1969 r. W 1981 r. miasto wpisano do rejestru zabytków ze względu na niepowtarzalny układ urbanistyczny, zabudowę i zieleń miasta–ogrodu. Ważną dla historii Podkowy postacią w tym okresie był ksiądz Leon Kantorski, proboszcz parafii pw. Św. Krzysztofa. W 1968 r. odbyło się tam pierwsze wykonanie tzw. mszy beatowej (rockowej). W latach 80. parafia stanowiła ważny ośrodek opozycji.
  • 1 stycznia 1999 r. – powstaje Powiat Grodziski.